ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ
Χριστόφορος Θεοχάρους Παλαίσης
1872 - 1949
Ο αείμνηστος λαϊκός ποιητής Χριστόφορος Θ. Παλαίσης γεννήθηκε στο χωριό Αυγόρου, Αμμοχώστου το 1872. Ο πατέρας του λεγόταν Θεοχάρης Γιωρκή Τσαγγάρης και η μητέρα του Παρασκευού Παντελή Σαλέππη. Ζούσαν με τα λίγα κτήματα που είχαν και με την τέχνην του πατέρα τους που ήταν ένας καλός τσαγγάρης της εποχής του. Ήταν επτά αδέλφια, τέσσερα αγόρια και τρία κορίτσια. Ο Χριστόφορος ήταν το δεύτερο παιδί της οικογένειας. Όταν ήταν μικρός 4 – 5 χρονών, υπήρχεν επιδημία ευλογιάς και εκινδύνεψεν να πεθάνει. Ευτυχώς την γλίτωσεν, αλλά τα αποτυπώματα αυτής της αρρώστιας τα είχε μέχρι θανάτου του και προπάντων την χαλάρωσιν του φωτός του, γιατί είχε και στα μάτια ευλογιά. Λόγω αυτού, όταν μεγάλωσεν και ήταν έτοιμος για το σχολείο, ο πατέρας του δεν τον άφηνε να παρακολουθεί μαθήματα. Όταν όμως είδε την επιμονήν του και την μεγάλη του επιθυμία για τα γράμματα, του το επέτρεψεν. Τέλειωσεν το Δημοτικόν Σχολείον με άριστα. Μετά ζούσε με την οικογένειάν του στα λίγα κτήματα που είχαν ωσότου μεγάλωσεν.
Η γυναίκα του Χριστοφόρου Θ. Παλαίση λεγόταν Κατερίνα. Κατήγετο από την Έγκωμην Αμμοχώστου. Ο πατέρας της λεγόταν Ιωάννης και η μητέρα της Θέκλα και είχαν μετοικήσει εις το Αυγόρου. Και αυτό ήταν και τυχερό, φυσικά, να γνωριστούν και ν’ αγαπηθούν μεταξύ τους, και από το ειδύλλιο αυτό ν’ αρχίσει η μούσα του να γεννά τους πρώτους του στίχους τους οποίους χρησιμοποιούσε για να της εκφωνήσει την αγάπην του.
Εν τω μεταξύ, ως φίλος των γραμμάτων που ήταν εξαρχής, ποτέ δεν έλειπε από την τσέπη του το βιβλίο ή η εφημερίδα και τες ώρες της ξεκούρασης κάθε του δουλειάς, κάτι θα τον έβλεπες να διαβάζει ή να γράφει. Έκαμε το πρώτο του ερωτικό τραγούδι και το έκδωσε και έτσι του δόθηκε η ευκαιρία να γυρίσει πόλεις και χωριά, να γνωρίσει καλύτερα την όλη ζωή του τόπου του και με το θάρρος που του δόθηκε γενικά, άρχισε να εκδίδει διάφορες περιστάσεις ή φόνους της εποχής, ειδύλλια, και σιγά σιγά έμαθεν όλα τα κυπριακά ρητά και μύθους τους οποίους τοποθετούσεν τον καθένα και στην ανάλογη θέση των ποιημάτων του.
Σε ηλικία 25 χρόνων παντρεύτηκε την γυναίκα του Κατερίναν με την οποίαν απέκτησεν και αυτός επτά παιδιά, πέντε κορίτσια και δύο αγόρια. Τίποτα περιουσίαν δεν είχαν και ζούσαν εργαζόμενοι στους αγρούς των άλλων ως εργάτες, ωσότου αποφάσισεν να επιδοθεί εις την ποίησιν. Έκδωσεν πάρα πολλούς τόμους διαφόρων τύπων, εθνικά, θρησκευτικά, τσιαττιστά, κοινωνικά, σατιρικά, ακόμη και τα λεγόμενα «μυλλωμένα» τα οποία δεν έκδωσεν λόγω του τύπου των. Σε πολλά του έργα εκφράζει τα ήθη και έθιμα της Κύπρου με τον ίδιον φακόν που τα ζούσεν και τα έβλεπεν και τα λέγει με καθαρήν κυπριακήν διάλεκτον. Σε άλλα του έργα όμως τα έχει ανακατεμένα με κυπριακήν και ελληνικήν διάλεκτον. Το τελευταίον του ποίημα είναι Τα Ηλιοβουττήματα. Είναι ένας τόμος που περιέχει διαφόρους τύπους ποιημάτων.
Σε ηλικίαν 75 χρόνων προσεβλήθη από κόλπον και υπέφερεν δύο ολόκληρα χρόνια.Ποτέ όμως δεν σταμάτησε να γράφει και να στιχουργεί, ωσότου, τας πρωϊνάς ώρας της 29ης Ιουλίου 1949 τον έπιασε το τελευταίο στάδιο της αρρώστιας του και πέθανε σε ηλικία 77 ετών.
- Γραμμένο από το γιο του ποιητή Αντώνη Χρ. Παλαίση